Τετάρτη 3 Ιουνίου 2009

Ο Marcel Duchamp και η ιστορία της τέχνης


Θεωρώ ότι η τέχνη πέρα από τις διάφορες κατηγοριοποιήσεις της , χωρίζεται σε δύο περιόδους. Πριν και μετά τον Marcel Duchamp. Ομολογώ ότι είναι «εκ των ων ουκ άνευ», η επιρροή του στην ιστορία της τέχνης. Επίσης όμως τον θεωρώ ηθικό αυτουργό για την καταστροφή της τέχνης. Ήταν καίριες οι τοποθετήσεις του. Όμως η χρήση που έκαναν οι επίγονοί του, οδήγησαν την τέχνη σε τραγελαφικές εκδοχές και στην απομάκρυνσή της από το ευρύ κοινό. Υπό την έννοια αυτή είμαι «προ-Ντυσανιστής». Θέλησε να προχωρήσει πέρα από την ζωγραφική του αμφιβληστροειδούς με σκοπό να αιφνιδιάσει τον εγκέφαλο και να θέσει την τέχνη στην «υπηρεσία του νου». Θέλησε να συγκλίνουν οι τέχνες. Το πέτυχε αν σκεφτούμε ότι τα τελευταία 20 χρόνια ζούμε κάτω από την απόλυτη καταπιεστική κυριαρχία των επιγόνων του (δέστε τις Μπιενάλε, όλες σχεδόν τις μεγάλες διοργανώσεις κλπ). Η δική μου θέση είναι: είμαι ζωγράφος και απευθύνομαι στον αμφιβληστροειδή. Ούτως ή άλλως ο αμφιβληστροειδής είναι η πύλη. Ο νους είναι αυτός που θα επεξεργαστεί το ηλεκτρικό σήμα και θα προκαλέσει στον εγκέφαλο εκκρίσεις ουσιών που προκαλούν συναισθήματα.
Ενα βασικό πρόβλημα που εντοπίζω στη σύγχρονη τέχνη είναι ότι ένα μεγάλο μέρος της μοιάζει να στοχεύει σε ένα κυριολεκτικό - συνήθως ψευδοκοινωνιολογικό - μήνυμα. Μοιάζει να λέει : υπάρχει πείνα στον κόσμο, υπάρχει φτώχεια, δυστυχία, μοναξιά , πόλεμος. Σίγουρα έχει δικαίωμα η τέχνη να κάνει θεωρητικά σχόλια. Όμως , όπως λέει και ο Φραντς Ακερμαν: «Και το κάνει. Για εμένα όμως αυτά δεν είναι παρά εικονογραφημένα κοινωνιολογικά δεδομένα. Και τις περισσότερες φορές δεν είναι καν αρκετά συνταρακτικά για να φιλοξενηθούν έστω και σε μια πολιτική εκπομπή στην τηλεόραση. Οι επιστήμονες ή οι δημοσιογράφοι διατυπώνουν αυτά τα ερωτήματα πολύ καλύτερα.»
Δεν θεωρώ ότι είναι απαραίτητο να έχει το έργο τέχνης κάποιο κοινωνιολογικό νόημα. Υποψιάζομαι ότι οφείλεται στον προαιώνιο φόβο του ανθρώπου μπροστά στο κενό.
Θεωρώ ότι ο καλλιτέχνης είναι ένας δέκτης που προσλαμβάνει από το περιβάλλον του ερεθίσματα, τα οποία επεξεργάζεται και τα αποδίδει ως έργο τέχνης. Δηλαδή λειτουργεί σαν printer την ώρα της δημιουργίας. Επιδιώκω στην δική μου δουλειά να μην υπάρχει θέμα, ούτε νόημα παρά μόνο συναίσθημα.
Θεωρώ αστεία την πρακτική πολλών σύγχρονων καλλιτεχνών, να ανακατεύουν ζωγραφική, βίντεο , εγκαταστάσεις και ότι άλλο σκεφτούν για να παράγουν ένα έργο με «νόημα», το οποίο αρκούν μερικές λέξεις για να περιγραφεί. Και εκεί φαίνεται η γύμνια του. Τα θολά νοήματα και τα ασαφή υπονοούμενα θεωρούν ότι είναι ο πλούτος του έργου. Γιατί ναι μεν μια εικόνα αντιστοιχεί σε χίλιες λέξεις, όπως λέγανε οι Κινέζοι, αλλά και λίγες λέξεις είναι το νόημα ενός πολύπλοκου σύγχρονου έργου. Και απομένει το θολό , ασαφές , στομφώδες και συχνά αυθαίρετο κείμενο του θεωρητικού της τέχνης για να «αναδείξει» ακόμη και αυτά που δεν υπάρχουν και ούτε πέρασαν από το μυαλό του δημιουργού.
Επίσης ένα σοβαρό μειονέκτημα της σύγχρονης τέχνης είναι η ανάλυση του ελάχιστου. Διερεύνηση σχέσεων και προβληματισμός για ήσσονα θέματα. Τα μεγάλα , τα αιώνια θέματα τα άγγιξαν οι μεγάλοι καλλιτέχνες και στους σημερινούς απέμειναν τα μικρά, τα στιγμιαία. Τα βρίσκω απελπιστικά αδιάφορα.
“Οι ελιτίστικες τέχνες έχουν πρόβλημα, λέει ο Steven Pinker . Η σύγχρονη εικαστική σκηνή των οπτικών τεχνών είναι μια παρωδία και η ελιτίστικη μουσική τέχνη έχει γίνει εσωτεριστική και έχει περιθωριοποιηθεί σε μια εποχή όπου η σύγχρονη λαϊκή μουσική σφύζει από δημιουργικότητα. Αυτή η πτώση , θεωρώ, είναι συνδεδεμένη με την άρνηση της ανθρώπινης φύσης από τους διανοούμενους του 20ου αιώνα, τους κριτικούς και τους ελιτ καλλιτέχνες, είναι κυρίως απόρροια του ισχυρισμού ότι το κάλλος είναι μια κοινωνική κατασκευή της μπουρζουαζίας και όχι μια απεικόνιση στοιχείων των αντιληπτικών, συναισθηματικών και γνωστικών ικανοτήτων μας”.
Kαβάλα 3 Ιουνίου 2009
Διαμαντής Σταγγίδης

3 σχόλια:

Dr.Rana είπε...

The information here is good. if any reader wants to know more about the subject above, can visit following links.
1. http://get-jobs-online.blogspot.com/

2. http://makeonlinemoneyinf.blogspot.com/

makinf money online is not as much difficult, just find good links on the above website and go through them.

Ανώνυμος είπε...

Geia sas k.Staggidi, thelw na sas rwtisw kati. Epeidi lete oti h texni prepei na epistrepsei sto euru koino (to lew kapws agarba, sta grigora). Diladi h texni h 'megalh' (fantazomai ennoeite da vinci, van gogh ktl) itan pote katanoiti kai prositi sto euru koino, istorika? Egw nomizw h mish apo auth thn 'megalh texnh' egine me lefta (kai pros doksa) tis ekklisias, h allh mish (apo modernismo kai meta) htan toso katanoith apo to 'euru koino' oso einai simera h 'contemporary art' (o van gogh poulise enan pinaka oso zouse).

Ανώνυμος είπε...

tutestin, h megalh texni, epeidi sinithws itan kati to kainurgio aesthetika (van gogh px) pote den anike stin maza.. kai den itan apodekti apo ti maza.. panta itan ligo elitistikh (oxi oti mu aresei emena auto) ypothesi. Kai prin tous modernistes, itan kathara thriskeutiki/tribal ypothesi, pu agize, ta oria tis propagandas ya mia sigekrimenis thriskias). An kai, sto telos, oi kallitexnes pu xrisimopoihse h thriskia auti (o xristianismos) arketa sixna itan ekseretikoi kai ekanan oti ithelan (El Greco) ananeonontas tin zwgrafikh eikona. Den anike omws stous 'pollous', autin tin entiposi eho. Panta h texni itan mia ypothesi gya tous 'ligous' kai eklektous. Na min piasw twra KAN tin classic music pu itan stadar paragwgo twn vasilikwn courts...